Ο εγκλεισμός, ο ιός και όλες οι αλλαγές, τις οποίες έφερε μαζί του η νέα συνθήκη στην οποία ζούμε τον τελευταίο χρόνο, δημιούργησαν μια σειρά αλυσιδωτών προβλημάτων τόσο στην καθημερινότητα , την λειτουργικότητα αλλά και τον ψυχισμό μας. Πολλά προβλήματα βγήκαν στην επιφάνεια και άλλα τόσο δημιουργήθηκαν από τα όσα ζούμε. Γνωρίζουμε βέβαια πως η ψυχική μας υγείας είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την οργανική μας υγεία. Παρακάτω ακολουθούν 5 κοινά προβλήματα και αλλαγές , τα οποία μπορούμε να παρατηρήσουμε στην υγείας μας, ως αποτέλεσμα του COVID 19:

1. Αντιμετωπίζουμε δυσκολίες στον ύπνο μας
2. Ευερεθιστότητα. Είμαστε πιο ευέξαπτοι
3. Έχουμε συστηματικό μηρυκασμό αρνητικών σκέψεων
4. Ταχυκαρδίες, δύσπνοια και αυξημένη πίεση. Το σώμα μας σε συνθήκες έντονου στρες και άγχους εκκρίνει συγκεκριμένες ορμόνες οι οποίες είναι υπεύθυνες για τα συμπτώματα αυτά.
5. Αδυναμία ξεκούρασης. Παρ’ότι είμαστε πολλές ώρες στο σπίτι, αυτό δεν μας ξεκουράζει, αντίθετα αισθανόμαστε κόπωση και έχουμε αδυναμία χαλάρωσης
6. Υπερβολική σκέψη και υπερανάλυση γεγονότων και καταστάσεων
7. Απόγνωση και καταθλιπτική διάθεση

Κατσαούνη Μαρία-Ψυχολόγος Υγείας (MSc)

Όταν ένα συναίσθημα ενεργοποιείται επαναλαμβανόμενα σε μικρό χρονικό διάστημα, τότε δημιουργεί κυρίαρχη διάθεση. Μια τέτοια διάθεση για παράδειγμα δείχνει να έχει δημιουργηθεί για μεγάλο κομμάτι του πληθυσμού τώρα στην εποχή της πανδημίας που διανύουμε, ουσιαστικά μια μόνιμη συναισθηματική κατάσταση με συνδυασμένα στοιχεία φόβου και αγωνίας. Γενικά ο φόβος ενεργοποιεί το άτομο να αναλάβει δράση για την αποφυγή κινδύνου, κι αυτή είναι η θετική πλευρά του. Η αγωνία από την άλλη , παρόλο που στο μυαλό όλων εκλαμβάνεται σαν ηπιότερη και πιο ακίνδυνη συναισθηματική κατάσταση από τον φόβο , είναι στην πραγματικότητα πιο επιβαρυντική καθώς είναι πολύ μεγαλύτερης διάρκειας, μια ισχυρής έντασης διαρκής διέγερση για επικείμενο κίνδυνο, άλλες φορές πραγματικό κι άλλες όχι, η οποία είναι και πολύ εξαντλητική οργανικά. Όταν ο φόβος και η αγωνία ενεργοποιούνται ταυτόχρονα γεννιέται η κατάσταση άγχους.

Είναι πολύ σημαντικό να κατανοήσουμε ότι τα συναισθήματα που βιώνουμε στο παρόν, έχουν αφετηρία γεγονότα του παρελθόντος, και πολλές φορές γίνονται οι θεωρίες μας για το μέλλον. Αυτό το μοτίβο σκέψης μας κάνει να αισθανόμαστε ασφαλείς αφού δεν φοβόμαστε τις αλλαγές και νιώθουμε ότι ελέγχουμε την κανονικότητα της ζωής μας. Έτσι σταδιακά μέσα στον χρόνο, γίνονται τόσο ισχυρές αυτές οι μίνι θεωρίες μας που πλέον αντιδρούμε σε κάθε νέο ερέθισμα σχεδόν αντανακλαστικά. Το πρόβλημα εδώ είναι ότι η αντανακλαστική αυτή αντίδραση εμφανίζεται μόνο στα σενάρια που απαντούν στις ήδη υπάρχουσες μίνι θεωρίες μας, αν ένα νέο σενάριο εμφανιστεί στην ζωή μας και δεν έχουμε έτοιμη θεωρία απάντησης, εκεί μπλοκάρει η σκέψη και γεννιέται ο φόβος και η αγωνία εκ νέου και πιθανόν σε μεγαλύτερο βαθμό καθώς έχουμε μάθει τον εαυτό μας σε μια πιο παθητική στάση σκέψης...

Το σεξ είναι μια απολαυστική πράξη για τον καθένα μας, ίσως η απολαυστικότερη. Συχνά οι άνθρωποι για να τονίσουμε την σημασία του λέμε ότι δυο βασικές απολαύσεις έχει η ζωή, το φαγητό και το σεξ. Και πράγματι το σεξ είναι απολαυστικό κυρίως γιατί η σωματική ευχαρίστηση, η αποσυμπίεση από το στρες και η αίσθηση ότι είμαστε επιθυμητοί που μας προσφέρει είναι άμεσα και έντονα. Είναι όμως πάντα για όλους έτσι;

Πολλοί αντιμετωπίζουν το σεξ μέσα από μια οπτική τελειομανίας η οποία τους γεμίζει άγχος, τους στερεί την απόλαυση και τελικά γίνεται μια αυτοεκπληρούμενη προφητεία προσωπικής τους μειωμένης σεξουαλικής απόδοσης. Οι άνθρωποι που αντιμετωπίζουν με τελειομανία το σεξ, είναι συνήθως αυτοί που αντιμετωπίζουν με τελειομανία και άλλους τομείς της ζωής τους όπως την εργασία τους, τα χόμπι τους κλπ, αλλά χωρίς αυτό να είναι απόλυτο.

Το άγχος στο σεξ οφείλεται στις προσδοκίες που έχουμε για αυτό. Και οι προσδοκίες ορίζονται από την ανάγκη μας να είμαστε τέλειοι στο σεξ. Αυτό είναι που δημιουργεί και τις εσφαλμένες πεποιθήσεις , οι οποίες τελικά γίνονται «καταστροφείς» της σεξουαλικής ικανοποίησης τόσο στον άντρα όσο και στην γυναίκα. Πεποιθήσεις όπως: Πρέπει να έχω πάντα οργασμό, πρέπει να έχω τέλεια στύση σε όλη την διάρκεια, πρέπει να έχω οργασμό στον σωστό χρόνο όχι νωρίς όχι αργά, πρέπει να έχω το τέλειο σώμα για να αρέσω στον/στην παρτενέρ μου κ.α...

Η ενσωμάτωση των ωφελειών της επαφής με την φύση στην επίδραση της ψυχολογίας του θεραπευόμενου, κερδίζει όλο και περισσότερο έδαφος στην σύγχρονη ψυχοθεραπεία , ανά τον κόσμο. Αν και πρακτικά ζητήματα όπως η διασφάλιση της εμπιστευτικότητας αδυνατούν προς το παρόν να επιτρέψουν την πρακτική εφαρμογή της μαζί με τον ψυχοθεραπευτή, εντούτοις όλο και περισσότεροι θεραπευτές παροτρύνουν τα άτομα που εισέρχονται στην θεραπεία να ενισχύουν παράλληλα και την επαφή τους με την φύση , με ή χωρίς αγαπημένη τους δραστηριότητα.

Ουσιαστικά δεν πρόκειται για εισαγωγή μιας πρωτοποριακής μεθόδου , αλλά κυρίως για την αποκατάσταση της φυσιολογικότητας στην ζωή μας, η οποία έχει χαθεί ειδικά για τους ανθρώπους που διαμένουν στο αστικό ιστό. Έρευνες έχουν καταδείξει μια μείωση του χρόνου επαφής μας με την φύση τουλάχιστον 25% την τελευταία 20ετία.Η θετική επίδραση της φύσης στον άνθρωπο έχει μελετηθεί σε πληθώρα ερευνών και μελετών και έχει καταδείξει σαφή πλεονεκτήματα τόσο οργανικά όσο και ψυχολογικά.

Η αποκοπή από την φύση μας δίνει μια αίσθηση μόνιμης κούρασης. Κάτι που όλη την φετινή χρονιά λόγω καραντίνας καταλάβαμε όλοι. Παρόλο που το να περνάμε τις περισσότερες ώρες της ημέρας εντός σπιτιού , πρακτικά μας ξεκουράζει αφού δεν κάνουμε έντονη σωματική δραστηριότητα, ωστόσο αισθανόμαστε έντονη κούραση. Αυτό συμβαίνει γιατί δεν ενεργοποιείται το μυαλό μας με νέα ερεθίσματα κι αυτό οδηγεί σε απώλεια ενέργειας.

Επίσης έρευνες έχουν δείξει ότι η επαφή με την φύση μας κάνει πιο ευρηματικούς στην επίλυση προβλημάτων καθώς και αυξάνει την δημιουργικότητα μας. Φυσικά επιπλέον μειώνει το στρες, Ιάπωνες ερευνητές το έχουν αποδείξει ήδη εδώ και 15 σχεδόν χρόνια.

Η βελτίωση της μνήμης και κατά επέκταση και ο έλεγχος της άνοιας , είναι επίσης στα οφέλη της επαφής μας με τη φύση. Πιστεύεται ότι μπορεί να υπάρχει καλυτέρευση της μνήμης μας ως και 20% όταν έχουμε συχνή επαφή με αυτήν.

Τέλος , και ίσως το σπουδαιότερο όφελος όλων, είναι ότι η επαφή με την φύση αυξάνει το αίσθημα του ανήκειν στο κοινωνικό σύνολο, περιορίζει την απομόνωση και τελικώς αυξάνει και την αυτοεκτίμηση στο άτομο.

Πρέπει λοιπόν ο καθένας μας να επανεξετάσει την συχνότητα της επαφής του με την φύση και να θέσει πιο λειτουργικά και ωφέλιμα όρια, είτε με απλή δραστηριότητα πχ περιπάτου είτε με συνδυαστική δραστηριότητα με κάτι που του αρέσει πχ ιππασία , ορειβασία κλπ.

Μερσινιάς Θωμάς, TEDxSpeaker, Κλινικός Ψυχολόγος

©www.mersinias.gr

Πηγές:

https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0272494409000838

https://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0051474

https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0033350606001466?via%3Dihub

https://www.jamda.com/article/S1525-8610(14)00339-9/fulltext

https://journals.sagepub.com/doi/abs/10.1111/j.1467-9280.2008.02225.x

Η τελειοθηρία είναι χαρακτηριστικό της ιδιοσυγκρασίας του ατόμου και της προσωπικότητας του. Το άτομο αυτό έχει πολύ υψηλούς στόχους, θέλει όλα να γίνονται τέλεια και πάντα θέλει να επιτυγχάνει την υψηλότερη επίδοση σε ότι κι αν κάνει. Με άλλα λόγια, εάν δεν είναι τέλειο δεν είναι καλό! Το άτομο με τελειοθηρία υιοθετεί έναν διπολικό τρόπο σκέψης, ο οποίος είναι δυσλειτουργικός.

Παρακάτω ακολουθούν κάποιες πληροφορίες σχετικά με την τελειοθηρία:

1. Προκαλεί δυσφορία στο άτομο και έκπτωση στο λειτουργικό του επίπεδο.
2. Είναι συνδεδεμένο με την αναβλητικότητα.
3. Το άτομο έχει άκαμπτες πεποιθήσεις και απαιτήσεις από τον εαυτό του, οι οποίες δεν είναι ρεαλιστικές.
4. Μπορεί να οδηγήσει σε μειωμένη συγκέντρωση και κόπωση.
5. Το άτομο δεν ευχαριστιέται τις επιτυχίες του, ούτε δίνει credits στον εαυτό του. Αντίθετα, μόλις κατακτήσει τον ένα στόχο θέτει αμέσως τον επόμενο και γενικά σπάνια είναι ικανοποιημένο από τον εαυτό του.
6. Η κλινική της εικόνα συνδέεται με διαταραχές άγχους
7. Το άτομο αξιολογεί τον εαυτό του και προσδιορίζει την αυταξία του μέσα από τα επιτεύγματα του.

Κατσαούνη Μαρία-Ψυχολόγος Υγείας (MSc)

1. Φόβος: τα παιδιά φοβούνται ότι θα πέσουν θύματα βίας και γίνονται πιο δειλά.
2. Απευαισθητοποίηση: τα παιδιά σταδιακά φυσιολογικοποιούν τη βία και δείχνουν λιγότερη ευαισθησία στον πόνο του άλλου.
3. Αναζητούν περισσότερη βία: τα παιδιά εκδηλώνουν διάφορες μορφές βίας τα ίδια στην πραγματική τους ζωή, αναζητούν να παρακολουθούν περισσότερη βία στην τηλεόραση, εισάγουν την βία στο παιχνίδι τους κτλ.
4. Επιθετικότητα: τα παιδιά γίνονται περισσότερο επιθετικά και οδηγούνται σε παραβατικές συμπεριφορές.
5. Υπερκινητικότητα: τα παιδιά γίνονται περισσότερο ευερέθιστα και υπερκινητικά, κάτι το οποίο πολύ εύκολα παρατηρεί ένας γονέας στο παιδί του με το που θα κλείσει η τηλεόραση και τα videogames (xbox, playstation κτλ)

Τι μπορεί να κάνει ο γονέας

1. Δεν χρησιμοποιούμε την τηλεόραση, το tablet, smartphone και τις παιχνιδομηχανές ως νταντά.
2. Προτού αγοράσουμε ένα παιχνίδι ή επιτρέψουμε στο παιδί μας να εκτεθεί σε κάποιο πρόγραμμα/videogame κτλ, ενημερωνόμαστε πάντα για το περιεχόμενο του, το ηλικιακό επιτρεπτό όριο και το αν περιέχει βία.
3. Φροντίζουμε το παιδί μας να παρακολουθεί προγράμματα τα οποία έχουν θετικά πρότυπα συμπεριφοράς.
4. Συζητάμε με το παιδί μας για τις επιπτώσεις των βίαιων προγραμμάτων/παιχνιδιών στον ψυχισμό και την συμπεριφορά του.
5. Προάγουμε την αξία της καλοσύνης, της συνεργασίας, της φιλίας και της φροντίδας του άλλου.
6. Παρακολουθούμε τηλεόραση μαζί με το παιδί μας, παίζουμε videogames μαζί του και συζητάμε για την εικονική πραγματικότητα της βίας.
7. Δεν βάζουμε τηλεόραση ή παιχνιδομηχανές στο δωμάτιο του παιδιού, αλλά σε κοινόχρηστο χώρο του σπιτιού.
8. Λειτουργούμε ως πρότυπο για το παιδί μας
9. Δεν επιβραβεύω το παιδί με επιπλέον χρόνο σε βίαια videogames.

Κατσαούνη Μαρία-Ψυχολόγος Υγείας (MSc)

Τα παιδιά όταν θέλουν κάτι, το θέλουν ΤΩΡΑ! ! Η υπομονή είναι μια κοινωνική δεξιότητα την οποία κατακτούμε όσο μεγαλώνουμε και με την εξάσκηση. Δεν είναι κάτι με το οποίο γεννιόμαστε με αυτό, αλλά κάτι το οποίο μαθαίνουμε. Έτσι, λοιπόν μπορούμε να εκπαιδεύσουμε το παιδάκι μας στην υπομονή, ώστε να αποφεύγουμε δύσκολες καταστάσεις. Παρακάτω ακολουθούν κάποια #tips

Οι μορφές παιδικού άγχους ποικίλουν από το άγχος του αποχωρισμού, γενικευμένο άγχος, φοβικό άγχος, άγχος υγείας και πολλά άλλα. Καλό είναι όταν εντοπίσουμε ότι κάτι δεν πάει καλά, να απευθυνθούμε σε ειδικό, ώστε το παιδάκι μας να μπορέσει να διαχειριστεί και να ξεπεράσει τις όποιες δυσκολίες αντιμετωπίζει. Δυστυχώς, μελέτες δείχνουν πως ένα αγχωμένο παιδί κατά πάσα πιθανότητα θα εξελιχθεί σε έναν καταθλιπτικό ενήλικα.

Ο όρος dysthymia καθιερώθηκε στο χώρο της Ψυχολογίας και της Ψυχιατρικής από την ελληνική λέξη με το αρνητικά φορτισμένο πρόθεμα δυσ- και τη λέξη θυμός (με την αρχαιοελληνική έννοια της ψυχής). Ουσιαστικά δηλαδή η έννοια του κακόκεφου. Ως κλινικός όρος όμως, η δυσθυμία δεν πρέπει να συγχέεται με αυτό που στην καθημερινότητα αντιλαμβανόμαστε σαν απλή έλλειψη καλής διάθεσης και ονομάζουμε κακοκεφιά, καθώς κλινικά η Δυσθυμία αποτελεί ειδικό τύπο Κλινικής Κατάθλιψης.

Η ψυχική ασθένεια έρχεται όλο και περισσότερο στο επίκεντρο της συζήτησης σε πολλούς τομείς όπως, οι χώροι εργασίας, οι χώροι εκπαίδευσης, τα μέσα ενημέρωσης κλπ. Αυτό δεν πρέπει βέβαια να μας προκαλεί έκπληξη, δεδομένου ότι τα ποσοστά επιπολασμού στον πληθυσμό σε παγκόσμιο επίπεδο για την ανάπτυξη ψυχικής ασθένειας κυμαίνονται μεταξύ 18,1-36,1% ήδη εδώ και μια δεκαετία (Kessler et al., 2008).