Του κ. Γιάνναρου Θεόδωρου – Μοριακού/Πυρηνικού Βιολόγου

«Η δυσλεξία δεν είναι ασθένεια, δεν έχει καμιά θεραπεία», στο γεγονός ότι καμιά διεθνής επιστημονική κοινότητα δεν έχει αναγνωρίσει μέχρι σήμερα κάποια συγκεκριμένη μέθοδο θεραπείας της δυσλεξίας, σας εφιστούμε την προσοχή. Ιδιαίτερα για όλα αυτά τα κέντρα «αξιολόγησης, υποστήριξης -και σε αρκετές περιπτώσεις ακόμη και- θεραπείας!», τα οποία ξεφυτρώνουν καθημερινά στις γειτονιές μας. Ακόμα και παπάδες με γνώσεις ψυχιατρικής έχουν εκπονήσει μεθόδους θεραπείας της δυσλεξίας, οι οποίες ωστόσο είναι καταστροφικές για το παιδί, για τον απλούστατο λόγο, ότι απευθύνονται σε άτομα με νοητική στέρηση, κάτι που δεν ισχύει σε καμία περίπτωση για τα άτομα με δυσλεξία.

Κάθε βοήθεια είναι χρήσιμη, κάθε άτομο που θα καθίσει ν' ασχοληθεί με υπομονή και γνώση θα μπορέσει να βοηθήσει το δυσλεξικό παιδί, έφηβο ακόμη κι ενήλικο. Μην περιμένετε θαύματα. Θα είναι σαν να ζητάμε να αλλάξει κάποιος τη δομή και τη λειτουργία ενός διαφορετικού εγκεφάλου. Η δυσλεξία δεν είναι τίποτε άλλο παρά μία ήπια διαταραχή ρυθμού στον εγκέφαλο. Καθίστε με υπομονή και οπλισμένοι με γνώση δίπλα στο δυσλεξικό παιδί, το οποίο έχει περισσότερη ανάγκη να βοηθηθεί στο τομέα του σχολείου από άλλα παιδιά. Για αυτόν τον λόγο μην το συγκρίνετε ποτέ με άλλους. Αυτό είναι ένα από τα μεγαλύτερα λάθη που όλοι έχουμε κάνει και πιθανότατα ακόμα διαπράττουμε.

Ενάντια στην «τάση» της εποχής μας που παρουσιάζει σωστό μοντέλο γονιού αυτό κατά το οποίο προσφέρονται άμεσα κι απλόχερα τα πάντα στο παιδί , ολοένα και περισσότερες έρευνες παγκοσμίως δείχνουν ότι το καλύτερο δώρο που μπορεί να κάνει ένας σημερινός γονιός στο παιδί του είναι να ξέρει πότε να του λέει «όχι». Κι αυτό γιατί σήμερα πολλοί γονείς δείχνουν να ενδιαφέρονται περισσότερο να είναι αρεστοί στο παιδί τους , παρά σεβαστοί. Είναι η γνωστή κι εύκολα χρησιμοποιούμενη φράση «θέλω να είμαι φίλος με το παιδί μου». Ο ρόλος του γονιού όμως είναι πολλά περισσότερα από τον ρόλο του φίλου. Ο γονιός οφείλει ασκώντας σωστή εξουσία να οδηγήσει το παιδί στην προσωπική του ωριμότητα και κρίση. Πάρα πολλές έρευνες έχουν δείξει ότι παιδιά που μεγαλώνουν σε ένα σωστά πειθαρχημένο περιβάλλον αναπτύσσουν εύκολα περισσότερες δεξιότητες όπως η κριτική ικανότητα, η αυτοπειθαρχία, η σύνεση , και η εκλογίκευση αιτιατού κι αποτελέσματος. Έτσι ως ενήλικες αύριο ανταπεξέρχονται πολύ πιο αποτελεσματικά στις προκλήσεις που συναντούν σε κάθε τομέα της ζωής τους.

Θα πρέπει να θυμόμαστε ότι, το «αφού το ζητάει το έχει ανάγκη» δεν ισχύει πάντα σε ένα παιδί. Αν μάθουμε στο παιδί ότι υπάρχουμε μόνο για να του καλύπτουμε τις ανάγκες, αυτός θα είναι κι ο παντοτινός μας ρόλος στα μάτια του.

Επίσης θα πρέπει να θυμόμαστε πάντα ....

Καθώς το καλοκαίρι πλησιάζει όλο και περισσότερος κόσμος, και κυρίως γυναίκες, καταφεύγουν στα γυμναστήρια ή σε εξαντλητικές διαίτες express προκειμένου να χάσουν γρήγορα τα παραπανίσια κιλά τους και να βγούν στην παραλία. Τις περισσότερες φορές τα αποτελέσματα δεν είναι τα επιθυμιτά και η διάρκεια τους σύντομη, καθώς μετα από κάποιο διάστημα τα κιλά επανέρχονται. Τι είναι όμως η παχυσαρκία και που οφείλεται;

Στην χώρα μας ένας στους τέσσερις Έλληνες έχει παραπανίσια κιλά και η αναλογία αυτή αυξάνεται δραματικά. Πέρα του αισθητικού μέρους, τα προβλήματα υγείας που προκαλούνται είναι πολλά και σημαντικά όπως καρδιακές παθήσεις, υψηλή πίεση αίματος, διαβήτης τύπου 2 κ.α. Παχύσαρκό χαρακτηρίζεται το άτομο εκείνο το οποίο έχει αυξημένο βάρος σε ποσοστό μεγαλύτερο του 20% από το κανονικό, σύμφωνα πάντα με το φύλο, την ηλικία και το ύψος του. Το ποσοστό αυτό υπολογίζεται με τον τύπο του δείκτη μάζας σώματος (BMI) που βασίζεται στο ύψος και το βάρος του ατόμου.

Η παχυσαρκία εμφανίζεται όλο και πιο συχνα και στα παιδιά. Σύμφωνα με στατιστικά δεδομένα στην Ελλάδα 4 στα 10 παιδιά είναι παχύσαρκα τα οποία έχουν τουλάχιστον ένα γονέα παχύσαρκο ή υπέρβαρο. Για τα αποτελέσματα αυτά έχουν ενοχοποιηθεί κυρίως η υπερβολική κατανάλωση αναψυκτικών και κρέατος σε αντίθεση με μειωμένη λήψη φρούτων, όσπριων και λαχανικών, καθώς και συχνή κατανάλωση γευμάτων από ταχυφαγεία (fast food). Επιπλέον, πάνω από το 70% των παιδιών δεν τρώνε σχεδόν ποτέ με τους γονείς τους με αποτέλεσμα το φαγητό τους να μην ελέγχεται ούτε στην ποσότητα ούτε και στην ποιότητα του...

Βρετανοί επιστήμονες μπόρεσαν, για πρώτη φορά στον κόσμο, «σαρώνοντας» ηλεκτρονικά τον εγκέφαλο ανθρώπων, να ξεχωρίσουν ποιο γεγονός του παρελθόντος θυμόταν κάποιος.

Οι ερευνητές του Ινστιτούτου Νευρολογίας του Πανεπιστημιακού Κολεγίου του Λονδίνου (University College of London -UCL), υπό την καθηγήτρια νευροεπιστήμης Helen Macquire, παρουσίασαν την πρωτοποριακή έρευνά τους στο περιοδικό βιολογίας «Current Biology», σύμφωνα με το BBC και το Γαλλικό Πρακτορείο.

Οι επιστήμονες, χρησιμοποιώντας την τεχνολογία της μαγνητικής τομογραφίας λειτουργικού συντονισμού (fMRI), έδειξαν σε δέκα «καλωδιωμένους» εγκεφαλικά εθελοντές τρεις σύντομες σκηνές από κινηματογραφικές ταινίες. Στη συνέχεια, ήσαν σε θέση (με τη βοήθεια λογισμικού με ειδικούς αλγόριθμους), μελετώντας απλώς τη δραστηριότητα του εγκεφάλου, να καταλάβουν και να ξεχωρίσουν ποιες ακριβώς σκηνές σκέφτονταν οι εθελοντές, από αυτές που είχαν δει προηγουμένως.

Οι ερευνητές ελπίζουν ότι η έρευνά τους θα βοηθήσει στην ανάπτυξη νέων θεραπειών για όσους πάσχουν από απώλεια μνήμης, ενώ σε απώτερο στάδιο θα μπορούσε ίσως να συμβάλλει στη θεραπεία της εγκεφαλικής άνοιας και του Alzheimer.

Μπορεί επίσης, όπως είπαν, να υπάρξουν και άλλες πρακτικές εφαρμογές, για παράδειγμα, η διάκριση ανάμεσα σε μια αληθινή και μια ψευδή μνήμη ή ανάμεσα σε μια πρόσφατη και μια παλαιότερη μνήμη.

Προηγούμενες έρευνες είχαν δείξει ότι, μέσα από το «σκανάρισμα» του εγκεφάλου, οι επιστήμονες μπορούσαν να προβλέψουν.....

Μετά τη γέννηση του παιδού τους σχεδόν οι μισές μητέρες παρουσιάζουν συμπτώματα ήπιας κατάθλιψης ή μελαγχολίας. Αυτό μπορεί να διαρκέσει απο μερικές ώρες εως λίγες μέρες. Σε περίπτωση που τα συμπτώματα είναι μεγαλύτερης διάρκειας και έντασης τότε μιλάμε για επιλόχεια κατάθλιψη.

Η επιλόχεια κατάθλιψη επιρεάζει περίπου το 10% των γυναικών που έγιναν πρόσφατα μητέρες. Συνήθως πυροδοτείται με την αναχώρηση της μητέρας απο την μαιευτική κλινική ή το νοσοκομείο και τον ερχομό του μωρού στο σπίτι. Οι περισσότερες μητέρες που πάσχουν από τη δύσκολη αυτή νόσο, αντιμετωπίζουν δυσκολίες στο να ανταπεξέλθουν στις ανάγκες του νέου μέλους της οικογενείας και νιώθουν αβοήθητες και ανεπαρκείς. Τους κυριεύει άγχος και φόβος, και ανησυχούν τόσο για την υγεία του μωρού τους , όσο και για την δική τους. Ενα μεγάλο ποσοστό βιώνει κρίσεις πανικού, ευερεθιστικότητα και έντονη ανησυχία.

Το κύριο συναίσθημα που επικρατει είναι η κόποση, η κατατονία και η έλλειψη ενέργειας, συνοδευόμενη από μειωμένη συγκέντρωση, αναποφασιστικότητα και αυξημένη αναβλητικότητα. Οι μητέρες με επιλόχεια κατάθλιψη πολύ συχνά βρίσκουν τα απλά πράγματα και τις καθημερινές δραστηριότητες, ιδιαίτερα δύσκολες και πολύπλοκες, καθώς αισθάνονται οτι η διεκπεραίωση τους απαιτεί πολύ ενέργεια. Η φροντίδα του μωρού τους έρχεται να διογκώσει αυτά τα συναισθήματα, κυρίως εαν το μωράκι τους είναι το πρώτο τους και δεν έχουν προηγούμενη εμπειρία απο βρέφη.

Επιπλέον, κάποιες μητέρες αισθάνονται πόνους οι οποίοι δεν υφίστανται στην πραγματικότητα, παρουσιάζουν διαταραχές στον ύπνο και μειωμένη όρεξη για φαγητό...

Τι είναι το άγχος;

Λίγο πολύ όλοι οι άνθρωποι βιώνουμε άγχος κάποια στιγμή στη ζωή μας. Το άγχος είναι χρήσιμο μόνο στις περιπτώσεις που δεν μας πνίγει, αλλά απλά μας κινητοποιεί και μας κρατάει σε εγρήγορση. Το άγχος είναι σημαντικό για την επιβίωση μας και λειτουργεί ως μηχανισμός του οργανισμού που μας προειδοποιεί και μας προστατεύει από καταστάσεις που εγκυμονούν κινδύνους. Το υπερβολικό όμως άγχος έχει αντίθετα αποτελέσματα. Εκδηλώνεται με συμπτώματα ταχυκαρδίας, μυϊκής έντασης, μειωμένης συγκέντρωσης, διαταραχές ύπνου και όρεξης, δυσκολία αναπνοής κ.α.

Γιατί κάποιοι άνθρωποι είναι πιο αγχώδεις από άλλους;

Το άγχος μπορεί να οφείλεται σε διάφορους παράγοντες. Ένας από αυτούς είναι τα προσωπικά βιώματα. Εάν, για παράδειγμα, κατά το παρελθόν μας συνέβη κάτι ιδιαίτερα στρεσογόνο και στην παρούσα φάση δεν ήμασταν σε θέση να αντιμετωπίσουμε τα συναισθήματα μας, τότε, σε μια παρόμοια κατάσταση στο μέλλον μπορεί να εμφανίσουμε πάλι τα ίδια συμπτώματα άγχους.

Πολλές φορές η ανησυχία για το μέλλον μας δημιουργεί άγχος. Πιο συγκεκριμένα, βιώνουμε άγχος όταν νιώθουμε ότι δεν έχουμε τον έλεγχο σε κάποιους τομείς της ζωής μας και για πράγματα που δεν είναι στο χέρι μας, όπως το να χάσουμε τη δουλειά μας, να μας επιτεθεί κάποιος στο δρόμο, να εμφανίσουμε κάποια σοβαρή ασθένεια, να ξεσπάσει πόλεμος, κάποιο δικό μας αγαπημένο άτομο να πάθει κάτι κακό κτλ.

Υπάρχουν όμως και περιπτώσεις όπου το άγχος είναι μια αντίδραση και μια συμπεριφορά που έχουμε μάθει να εκδηλώνουμε μέσα από την οικογένεια και κατά την παιδική μας ηλικία. Τα άτομα που μέσα στην οικογένεια έμαθαν να αντιμετωπίζουν τον κόσμο ως εχθρικό και επικίνδυνο, έχουν την τάση να βιώνουν περισσότερο άγχος από αυτούς που αντιλαμβάνονταν τον κόσμο γύρω σαν ένα φιλικό και ασφαλές περιβάλλον. Επίσης, τα παιδιά που έβλεπαν τους γονείς τους να αντιδρούν με ιδιαίτερο άγχος σε διάφορες καταστάσεις , τείνουν να εκδηλώνουν την ίδια συμπεριφορά και στην μετέπειτα ζωή τους σαν ενήλικες.

Η καφεΐνη, η ζάχαρη, η φτωχή διατροφή, η κατάχρηση ουσιών και η έλλειψη ύπνου και ξεκούρασης επίσης αυξάνουν τα επίπεδα άγχους στον οργανισμό...

Η εφηβεία θεωρείται ένα από τα πιο σημαντικά στάδια, αν όχι το πιο σημαντικό, στην ζωή του ατόμου. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι κατά τη διάρκεια της εφηβείας συμβαίνουν πολλές αλλαγές στον ψυχισμό και την συμπεριφορά του ατόμου, καθώς και βιοσωματικές αλλαγές, όπως αύξηση βάρους και ύψους, ορμονικές αλλαγές κ.α. με τις οποίες προσπαθεί να εξοικειωθεί και να τις αποδεχτεί. Επιπλέον, παρουσιάζονται και νοητικες αλλαγές. Οι έφηβοι κατακτούν την ικανότητα της αφηρημένης σκέψης, σκέπτονται πιο λογικά και λαμβάνουν υπόψη τους πολλές διαφορετικές εκδοχές προκειμένου να επιλύσουν ένα πρόβλημα.

Εφηβεία είναι το μεταβατικό εκείνο στάδιο μεταξύ της παιδικής ηλικίας και την ενηλικίωσης του ατόμου. Κατά τη διάρκεια της εφηβείας το άτομο βρίσκεται σε αναζήτηση της ταυτότητας του, του ρόλου του, έχει ανάγκη να ανεξαρτητοποιηθεί, να απομακρυνθεί συναισθηματικά από τους γονείς και να αναπτύξει την αυτονομία του. Οι έφηβοι παρουσιάζουν επαναστατική συμπεριφορά, έχουν την τάση να απομονώνονται και πολύ συχνά εμφανίζουν προβλήματα προσαρμογής. Επιπλέον, εκδηλώνουν συνεχή ενασχόληση με τον εαυτό τους, την εμφάνιση τους και τα συναισθήματα τους. Θεωρούν ότι όλοι τους παρακολουθούν και τους κρίνουν για ότι κάνουν.

Τα άτομα στην εφηβεία νιώθουν πως ο τρόπος που σκέφτονται είναι μοναδικός και αυτό τους κάνει ξεχωριστούς. Αυτός ο προσωπικός μύθος έχει σαν αποτέλεσμα να έχουν μειωμένη αίσθηση του κινδύνου, να οδηγούνται σε ριψοκίνδυνες συμπεριφορές όπως, οδήγηση χωρίς δίπλωμα ή σε κατάσταση μέθης, σεξουαλικές επαφές χωρίς προφυλάξεις, χρήση ουσιών κ.α. θεωρώντας πως ¨τα κακά δεν θα συμβούν σε εμένα¨...

Η νευρική ανορεξία είναι μια από τις σοβαρότερες διατροφικές διαταραχές της εποχής μας, η οποία τείνει να παρουσιάζεται όλο και πιο συχνά. Πολύς κόσμος παρασυρόμενος από τον παραπλανητικό όρο ¨ανορεξία¨ θεωρούν ότι τα άτομα που πάσχουν από αυτή την ασθένεια δεν παρουσιάζουν συμπτώματα πείνας. Κάτι τέτοιο όμως δεν ισχύει! Ο όρος νευρική ανορεξία αναφέρεται σε μια ψυχογενή κατάσταση και βασικό χαρακτηριστικό της είναι η αυτοεπιβαλλόμενη ασιτία. Τα συμπτώματα της ανορεξίας συμπεριλαμβάνουν...

Η ζωή ενός σύγχρονου έφηβου, ξεκινάει νωρίς το πρωί και τελειώνει αργά το βράδυ λόγω διαβάσματος και εκπαιδευτικών υποχρεώσεων. Καθημερινή ενασχόληση στο σχολείο, στο φροντιστήριο, σε επιπλέον ιδιαίτερα συν κάποια επιπλέον ενασχόληση με κάποιο άθλημα ή κάποιο μουσικό όργανο. Προσωπικός χρόνος μηδενικός για να πετύχει τους στόχους του (που πολλές φορές είναι δικοί μας στόχοι κι όχι δικοί του). Γονείς που ξοδεύονται κυνηγώντας για το καλό του παιδιού μια πρωτιά ακαθόριστη αφού ακόμα και η εισαγωγή σε ένα πανεπιστημιακό ίδρυμα εξαρτάται από την αποτυχία των υπολοίπων συμμετεχόντων κι όχι από την προσπάθεια του ίδιου του παιδιού.

Επιπλέον η μη σταθερή διάθεση που είναι χαρακτηριστικό της εφηβείας, εμποδίζει τον σύγχρονο πολυάσχολο γονιό από την αναγνώριση συμπτωμάτων κατάθλιψης στο παιδί.

Δυο πρόσφατες έρευνες του πανεπιστημίου Αθηνών παρουσίασαν....

Ο θυμός αποτελεί ένα φυσιολογικό, συνήθως υγιές, ανθρώπινο συναίσθημα. Όταν, όμως, ξεφεύγει από τον έλεγχό μας γίνεται καταστροφικός, και μπορεί να οδηγήσει σε πολλά προβλήματα – στον εργασιακό χώρο, ή στις προσωπικές μας σχέσεις– και γενικώς σε επιβάρυνση της συνολικής ποιότητας της ζωής μας. Επιπλέον, μπορεί να μας κάνει να νιώσουμε ότι βρισκόμαστε στο έλεος ενός απρόβλεπτου και ισχυρού συναισθήματος.

Σύμφωνα με τον Charles Spielberger, έναν ψυχολόγο που ειδικεύεται στη μελέτη του θυμού, ο θυμός είναι μια ‘‘συναισθηματική κατάσταση που ποικίλλει σε ένταση από τον ήπιο εκνευρισμό ως την έντονη οργή και μανία’’. Όπως και άλλα συναισθήματα, συνοδεύεται από φυσιολογικές και σωματικές αλλαγές: όταν θυμώνουμε, η καρδιά μας χτυπά πιο δυνατά και η πίεση του αίματός μας αυξάνεται, όπως αυξάνονται και τα επίπεδα των ορμονών αδρεναλίνη και νοραδρεναλίνη.

Ο θυμός γεννιέται από εξωτερικά ερεθίσματα αλλά και από ανησυχία ή από συνεχή ενασχόληση με τα προσωπικά μας προβλήματα. Κάποιες μνήμες τραυματικών ή εξοργιστικών γεγονότων μπορούν, επίσης, να προκαλέσουν συναισθήματα θυμού.

Εκφράζοντας - εκδηλώνοντας το θυμό μας

Ο ενστικτώδης, φυσικός τρόπος να εκδηλώσουμε το θυμό μας είναι να αντιδράσουμε επιθετικά. Ο θυμός είναι μια φυσική, προσαρμοστική απάντηση σε κάποια απειλή. Συχνά υποκινεί έντονα συναισθήματα και συμπεριφορές, που μας επιτρέπουν να παλέψουμε και να υπερασπιστούμε τους εαυτούς μας, όταν δεχτούμε επίθεση. Επομένως, ως ένα σημείο, η έκφραση θυμού είναι απαραίτητη για την επιβίωσή μας. Από την άλλη πλευρά, δεν είναι επιτρεπτό να επιτιθέμεθα φραστικά ή σωματικά σε κάθε πρόσωπο ή αντικείμενο που μας προκαλεί ή μας ενοχλεί.

Η διαχείριση του θυμού

Η διαχείριση του θυμού αποσκοπεί στη μείωση τόσο των συναισθημάτων θυμού όσο και της φυσιολογικής διέγερσης που αυτά προκαλούν. Οι άνθρωποι .......