Το άγχος του αποχωρισμού εμφανίζεται κατά τον 7^ο μήνα της ζωής του παιδιού και θεωρείται μια φυσιολογική εξέλιξη και στάδιο στην ανάπτυξη του. Αφορά τον φόβο της απώλειας της προστασία και της φροντίδας του παιδιού από ένα κύριο πρόσωπο το οποίο συνήθως είναι η μητέρα. Η συγκεκριμένη κατάσταση χαρακτηρίζεται ως διαταραχή όταν οι αντιδράσεις του παιδιού είναι υπερβολικές και οι φόβοι του μη ρεαλιστικοί.

Κατά την βρεφική ηλικία το βρέφος εκδηλώνει έντονη ανάγκη να βρίσκεται κοντά στην μητέρα του και δυσφορία όταν την αποχωρίζεται. Έχει ανάγκη από άμεση σωματική επαφή αλλά και βλεμματική, αναζητά το χαμόγελο της μαμάς και την αγκαλιά όταν αισθάνεται άβολα. Την παρακολουθεί και την ακολουθεί όταν αυτή κινείται στον χώρο και επιδιώκει να υπάρχει συνεχή οπτική επαφή μαζί της. Αυτό αργότερα περνά στο ευρύτερο οικογενειακό πλαίσιο, όπου η μαμά σταματά να είναι το μοναδικό πρόσωπο προσκόλλησης και η συμπεριφορά αυτή μεταφέρεται και σε άλλα πρόσωπα της οικογένειας ή ακόμα και του κοινωνικού περιβάλλοντος με τα οποία το βρέφος έχει συνάψει κοντινές σχέσεις. Οι αντιδράσεις του βρέφους γίνονται ακόμα πιο έντονες όταν η μητέρα φεύγει από το χώρο. Σε αυτήν την περίπτωση το βρέφος προσπαθεί να την ακολουθήσει εάν αυτό είναι εφικτό, ενώ όταν αυτό δεν γίνεται τότε αντιδράει με κλάματα, θυμό, πετώντας παιχνίδια ή κλωτσώντας την πόρτα. Μετά από κάποιο διάστημα εγκαταλείπει την προσπάθεια του και γίνεται πιο έντονο το αίσθημα της απελπισίας.

Στην παιδική ηλικία, δηλαδή από τον δεύτερο χρόνος του παιδιού και μετά, το άγχος του αποχωρισμού πυροδοτείται κυρίως από γεγονότα που βιώνει το παιδί όπως κάποια μεγάλη αλλαγή, απώλεια ή θάνατος. Τα παιδιά εκδηλώνουν φοβίες όπως ότι κάτι κακό θα συμβεί στους γονείς ή στα ίδια, αποφεύγουν να μένουν μόνα του, έχουν άρνηση στο να κοιμηθούν εκτός σπιτιού, βλέπουν εφιάλτες κι έχουν άρνηση να πάνε στο σχολείο. Γενικά εκδηλώνουν μη ρεαλιστικές ανησυχίες, τις οποίες πολλές φορές σωματοποιούν με πονοκεφάλους, πόνους στην κοιλιά κτλ. Σε περιπτώσεις οπου εμφανίζεται στο παιδί έντονο άγχος αποχωρισμού ο γονέας θα πρέπει να συμβουλευτεί έναν ψυχολόγο για την αντιμετώπιση του προβλήματος.

Κατσαούνη Μαρία- Ψυχολόγος Υγείας (MSc)