Η λεκτική κακοποίηση είναι μια αρκετά παραμελημένη έννοια της παιδικής κακοποίησης καθώς η περισσότερη έμφαση δίνεται σε άλλες μορφές κακοποίησης όπως η σωματική, των οποίων τα αποτελέσματα είναι πιο εμφανή. Η λεκτική κακοποίηση αναφέρεται σε μια μορφή βίας η οποία έχει επιπτώσεις κυρίως στο συναισθηματικό κομμάτι του ψυχισμού του παιδιού.

Μορφές λεκτικής βίας θεωρούνται οι βρισιές, οι αρνητικοί χαρακτηρισμοί του τύπου ¨Είσαι άχρηστος/χαζός¨ κτλ, οι φωνές, οι απειλές που είτε έχουν στόχο να τρομοκρατήσουν το παιδί π.χ. ¨θα σε πιάσω στα χέρια μου…¨, είτε να του δημιουργήσουν ενοχικά συναισθήματα π.χ. ¨θα με πεθάνεις¨, είτε ακόμα απειλές εγκατάλειψης που σκοπό έχουν να εκφοβίσουν το παιδί όπως ¨θα σε αφήσω και θα φύγω¨. Οι προσβολές και οι χαρακτηρισμοί με σκοπό την ταπείνωση του παιδιού είναι μια άλλη μορφή λεκτικής κακοποίησης από τις πολλές που υπάρχουν.

Οι επιπτώσεις στον ψυχισμό του παιδιού είναι μεγάλες. Κάποιες από αυτές είναι η χαμηλή αυτοεκτίμηση, η απόσυρση, η έλλειψη εμπιστοσύνης και κοινωνικών δεξιοτήτων, η επιθετικότητα και η παραβατική συμπεριφορά, και πολλά άλλα,  με κεντρικό άξονα σε όλα αυτά την έλλειψη ικανότητας να λάβουν και να εκφράσουν την αγάπη.Τα παιδιά τα οποία έχουν κακοποιηθεί λεκτικά κατ’ εξακολούθησην από τους γονείς τους , μεγαλώνοντας έχουν την τάση να υιοθετούν κι αυτά την ίδια μορφή συμπεριφοράς δημιουργώντας έτσι έναν φαύλο κύκλο στο φαινόμενο αυτό.

Τα παιδιά που δεν έχουν λάβει αγάπη μη γνωρίζοντας  πώς να διαχειριστούν κάτι τέτοιο, δυσκολεύονται και αυτά με την σειρά τους στο να εκφράσουν και αντίστοιχα να δώσουν αγάπη στα δικά τους παιδιά.Πολλές φορές το άγχος, το στρες και τα χαμηλά επίπεδα αντοχής των γονέων τους οδηγούν σε ξεσπάσματα θυμού προς το παιδί , τα οποία συμπεριλαμβάνουν διάφορες μορφές λεκτικής κακοποίησης. Σε αυτές τις περιπτώσεις καλό είναι όταν ο γονέας αναγνωρίζει και αντιλαμβάνεται πως αντιμετωπίζει δυσκολίες, να απευθυνθεί σε κάποιον ειδικό, ο οποίος θα του δώσει την σωστή καθοδήγηση ώστε να αποφευχθούν τέτοιου είδους αρνητικές συμπεριφορές. Αντ’ αυτού θα υιοθετηθεί μια υγιή και ισορροπημένη στάση προς το παιδί, η οποία θα οδηγήσει σε μια καλή και λειτουργική σχέση παιδιού-γονέα.

Μαρία Κατσαούνη- Ψυχολόγος Υγείας (MSc)