Τελειομανία, η ιδεολογική ανασφάλεια

Συχνότερη ερμηνεία της τελειομανίας από έναν τελειομανή είναι η αγάπη για τον εαυτό και η προσπάθεια βελτίωσης του. Στην πραγματικότητα όμως η τελειομανία δεν είναι τίποτα άλλο από μια διαρκή εξουθενωτική ανάγκη για έλεγχο. Έλεγχο των εξωτερικών αλλά και εσωτερικών επικριτών , που πηγάζει από βαθιές στρεβλές πεποιθήσεις για τον εαυτό όπως ότι το άτομο δεν μπορεί να αγαπηθεί εάν δεν είναι τέλειο ή υπερβολικά ικανό, ότι η οποιαδήποτε έκθεση σε λάθος σημαίνει και απόρριψη, ότι αν δεν τα κάνεις όλα τέλεια τότε ανήκεις στους αποτυχημένους κ.α

Για τον τελειομανή , τα πάντα είναι άσπρο/μαύρο. Ο κόσμος αλλά και ο εαυτός του κρίνονται κι αξιολογούνται βάσει αυτού του δίπτυχου, σε κάθε δυνατή έκφανση. Και η επίτευξη της τελειομανίας γίνεται με κάθε κόστος , ακόμη και της αυθεντικότητας του εαυτού του. Κι εδώ βρίσκεται το παράδοξο, ενώ ουσιαστικά ερμηνεύει την τελειομανία του ως αγάπη προς τον εαυτό του και προσπάθεια βελτίωσης του, η απομάκρυνση από τον αυθεντικό εαυτό του τελικά τον απομακρύνει για από τον ανώτερο βελτιωμένο εαυτό του. Για αυτό και το κυνήγι της τελειομανίας του είναι ένα ταξίδι ατέρμονο στον χώρο και στον χρόνο. Και η κατάληξη τότε του να γίνει η φροντίδα για τον εαυτό , ένα εμμονικό κυνήγι του ανέφικτου , είναι το συχνότερο αποτέλεσμα που συναντάμε. Επίσης αξίζει να σημειωθεί εδώ ότι ακριβώς επειδή η τελειομανία ενδιαφέρεται για το αποτέλεσμα και πως αυτό εμφανίζεται στους γύρω, κι όχι για την επίτευξη μεγαλύτερης αυθεντικότητας του εαυτού, συχνά ο τελειομανής εντός της ψυχοθεραπείας επιθυμεί να χρησιμοποιήσει μόνο εκείνα τα εργαλεία που θα συνδράμουν στο να δείχνει πιο επιτυχημένος , και καθόλου στα εργαλεία αυτογνωσίας και κατανόησης , τα οποία και είναι αυτά που πραγματικά οδηγούν στην επαφή με τον καλύτερο εαυτό μας. Αποτέλεσμα αυτού είναι να απορρίπτει την ψυχοθεραπεία και συχνά να οδηγείται σε μεθόδους που του προσφέρουν έτοιμες λύσεις , οι οποίες όμως είναι τραγικά πρόσκαιρες ή μη εφαρμόσιμες εξατομικευμένα, και αυτό του δημιουργεί μια ισχυρή ματαίωση.

Αυτό που θα πρέπει πάντα να θυμόμαστε είναι ότι η αγάπη για τον εαυτό παρόλο που είναι μια πολύ δημοφιλής έννοια σήμερα, δεν είναι επαρκώς αποσαφηνισμένη και σίγουρα δεν πρέπει ποτέ να γίνεται μια εμμονική επιδίωξη. Επίσης , είναι αδύνατον να εκτιμήσεις κάτι, ακόμα και τον εαυτό σου, εάν δεν γνωρίσεις και τα αδύναμα σημεία του. Επίσης η χαρά προέρχεται από το να εστιάζουμε περισσότερο έξω από εμάς, παρά σε εμάς. Και τέλος να μην ξεχνάμε ποτέ ότι η στοργή προς τον εαυτό μας δεν είναι αγάπη. Όπως η αυτολύπηση δεν είναι αυτοεκτίμηση.

Mersinias Thomas, TEDx Speaker

Clinical Psychologist, Mental Health Counselor

©www.mersinias.gr

Αναφορές:

https://hbr.org/2018/12/the-pros-and-cons-of-perfectionism-according-to-research

https://journals.sagepub.com/doi/10.1177/0734282919877764

https://link.springer.com/article/10.1007/s12144-023-04409-3