Το Άγχος Σκοπού

Το 2014, η ψυχολόγος Larissa Rainey δημοσίευσε μια πρωτοποριακή εργασία που εντοπίζει το άγχος του σκοπού, ένα φαινόμενο που επηρεάζει έως και το 91% των ανθρώπων σε κάποια φάση της ζωής τους. Το άγχος σκοπού είναι το άγχος, η ανασφάλεια, η κούραση και η απογοήτευση που προκύπτουν από την προσπάθεια καθορισμού και επίτευξης του σκοπού της ζωής συνολικά και γενικευμένα κάποιου.

Σήμερα , μια δεκαετία μετά , σε έναν κόσμο που έχει μια μόνιμη σχεδόν απαίτηση να «ζούμε την καλύτερη ζωή μας», « να απολαμβάνουμε τον καλύτερο εαυτό μας» , «να βρίσκουμε τον στόχο μας», το άγχος σκοπού δείχνει να είναι όχι μόνο κεντρικό άγχος για μεγάλο κομμάτι του γενικού πληθυσμού αλλά να είναι κι ένα συντριπτικό άγχος, συντριπτικό λόγω υπερβολικής πίεσης σε πλαίσια επείγοντος.

Υπάρχουν συγκεκριμένες συμπεριφορές που καταδεικνύουν την ύπαρξη άγχος σκοπού τις μπορεί ο καθένας να παρατηρήσει εάν αναγνωρίζει στον εαυτό του:

  • Αναζήτηση της τέλειας θέσης εργασίας. Ανεξαρτήτως κλιμακίου

θέσης , εδώ το άγχος σκοπού εντοπίζεται είτε σε μια συχνή εναλλαγή εργασιών , είτε στην γρήγορη απογοήτευση ακόμα και κατά την εύρεση μιας αντικειμενικά αξιόλογης θέσης εργασίας. Κύριος λόγος που συμβαίνει αυτό είναι γιατί το άτομο αναζητά την τέλεια εργασία , αυτή που θα βρει έτοιμη, θα αναγνωρίσει την αξία του από την πρώτη ημέρα και θα αποτυπώσει και άμεσα μισθολογικά αυτό το πλαίσιο. Πράγμα φυσικά ανέφικτο. Η εργασία χτίζεται μέρα με την μέρα και ο πραγματικός σκοπός της εργασίας μας δεν βρίσκεται σε κάποιο τίτλο της σε μια αγγελία ούτε στις φαντασιακό status που πιθανολογούμε ότι την συνοδεύει, αλλά στην πρόσθεση προσωπική μας αξίας στην όποια εργασία.

  • Το σύνδρομο Απατεώνα. Είναι το σύνδρομο αμφισβήτησης της προσωπικής αξίας , συνοπτικά μέσω της αίσθησης ότι όσα πετυχαίνουμε δεν τα αξίζουμε πραγματικά και σύντομα οι άλλοι θα καταλάβουν ότι είμαστε «απατεώνες» , καθώς είναι διαρκής η αίσθησή μας ότι τα επιτεύγματα μας είναι προϊόν τύχης. Κι ενώ το συγκεκριμένο σύνδρομο είναι κοινή εμπειρία στους ανθρώπους με άγχος επιδόσεων, μπορεί να αποτελεί και σημάδι του άγχους σκοπού κυρίως λόγω ότι μπορεί να αποτελεί ένδειξη ότι ο ρόλος που διαδραματίζουμε δεν ευθυγραμμίζεται με τις υψηλές αξίες και

στόχους , προσωπικούς ή κοινωνικούς.

  • Η ψευδαίσθηση σκοπού. Εδώ το άτομο , απογοητευμένο από την αναζήτηση μιας απόλυτης αλήθειας για τον σκοπό ζωής του, περνά σε απόλυτο εκμηδενισμό της έννοιας του σκοπού και τον αρνείται πλήρως. Συναισθηματικά βιώνει αποδέσμευση , ματαίωση, αρνητικότητα, ακόμη και έντονη θλίψη.
  • Ο μύθος του απόλυτου σκοπού. Συχνά συνυπάρχει και σε άλλα κομμάτια της ζωής του ατόμου, είναι η λογική του «όλα ή τίποτα». Πιστεύοντας ότι ο μεγαλειώδης σκοπός είναι ένας , αληθινός κι απόλυτος , αγνοεί κάθε άλλο στόχο καθώς και τα βήματα για την επίτευξη του κεντρικού στόχου. Αποτέλεσμα είναι να αδρανεί μπροστά σε ευκαιρίες, να χάνει σταδιακά τις κοινωνικές του δεξιότητες και να απομακρύνεται όλο και περισσότερο από τον «μεγάλο» σκοπό του σαμποτάροντας, χωρίς να το αντιλαμβάνεται, τον εαυτό του.

Εάν αναγνωρίζεις τον εαυτό σου στα παραπάνω, είναι πολύ πιθανό να έχεις Άγχος Σκοπού. Θα πρέπει να αρχίσεις να αλλάζεις οπτική εάν θέλεις να βγάλεις τον εαυτό σου από αυτό. Καλλιέργησε το πραγματικό νόημα του σκοπού , που είναι το χτίσιμο του μέσα από το προσωπικό σου πάθος στα πράγματα , και μην επικεντρώνεσαι στην μια μεγάλη αποστολή της ζωής σου, δεν υπάρχει. Προσπάθησε να αποφύγεις ανώφελες συγκρίσεις με ολοκληρωμένα πράγματα, την στιγμή που εσύ δεν έχεις κάνει ακόμη το πρώτο βήμα. Βρες καθημερινά το νόημα σε καθετί που κάνεις, εμείς δίνουμε νόημα στα πράγματα κι όχι αυτά σε εμάς.

Mersinias Thomas, TEDx Speaker

Clinical Psychologist, Mental Health Counselor

©www.mersinias.gr

Αναφορές:

https://www.researchgate.net/publication/304087988_The_Search_for_Purpose_in_Life_An_Exploration_of_Purpose_the_Search_Process_and_Purpose_Anxiety

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/37572371/

Τελευταία τροποποίηση στις Τρίτη, 25 Φεβρουαρίου 2025 08:48