Εκτύπωση αυτής της σελίδας

Οι ομάδες και τα χαρακτηριστικά τους. Η έννοια της συνοχής και η διάσπαση μέσα στην ομάδα.

Κατηγορία ΑΠΟΨΕΙΣ

 

Η ομάδα, τα χαρακτηριστικά της και η σημασία της είναι ένα μεγάλο κεφάλαιο έρευνας στην κοινωνική ψυχολογία. Παρόλο που ο καθένας από εμάς στην καθημερινότητα του έρχεται σε επαφή με άλλα άτομα και διαμορφώνει ομάδες, δεν έχει βαθιά γνώση της σημασίας που έχει για αυτόν ο σχηματισμός μια ομάδας και των τεχνικών που η ομάδα διατηρεί ή όχι τη συνοχή της. Είναι πολύ σημαντικό έτσι, να κατανοήσουμε την έννοια της ομάδας γιατί με αυτή και μέσω αυτής περνάμε σημαντικό χρόνο καθημερινά, τόσο σε προσωπικό όσο και σε επαγγελματικό επίπεδο. Η έννοια της συνεκτικότητας της ομάδας αναφέρεται στο κατά πόσο τα μέλη μιας ομάδας επιθυμούν να παραμείνουν σε αυτή, κατά πόσο εκδηλώνουν το αίσθημα του εμείς περισσότερο από το αίσθημα του εγώ. Είναι σαφές ότι τα μέλη μια ομάδας που παρουσιάζει μεγάλη συνεκτικότητα συμμετέχουν περισσότερο σε αυτή, καταβάλουν μεγάλες προσπάθειες για την επιτυχία των σκοπών της ομάδας και ενδιαφέρονται περισσότερο να συμμετέχουν στις δραστηριότητες που λαμβάνουν χώρα μέσα σε αυτήν.
Οι παράγοντες που συντελούν στην διατήρηση της συνεκτικότητας μιας ομάδας ή στη διαίρεση της συνοψίζονται στους 10 παρακάτω:
1/ Το μέγεθος της ομάδας: το μέγεθος λειτουργεί αντιστρόφως ανάλογα της συνεκτικότητας της ομάδας. Όσο η ομάδα μεγαλώνει, τόσο η συνεκτικότητα μειώνεται. Αυτό οφείλεται κυρίως σε προβλήματα επικοινωνίας μεταξύ των μελών της. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι οι ομάδες που αποτελούνται από λίγα μέλη επικοινωνούν και αλληλεπιδρούν ευκολότερα.
2/ Η εξάρτηση των μελών από την ομάδα. Όσο περισσότερη και συνεχή ικανοποίηση λαμβάνουν τα μέλη από την ομάδα, τόσο αυξάνεται η συνεκτικότητα της.
3/ Η επιτυχία των στόχων. Όταν η ομάδα πετυχαίνει τους στόχους της έχει την τάση να αναπτύσσει μεγαλύτερη συνεκτικότητα. Παράλληλα, οι ομάδες με μεγάλη συνεκτικότητα έχουν την τάση να πετυχαίνουν τους σκοπούς τους ευκολότερα.
4/ Γόητρο και θέση της ομάδας. Οι ομάδες οι οποίες τυγχάνουν μεγάλης αναγνώρισης προκαλούν την προθυμία του εργαζομένου να συμμετέχει σε αυτές...

 
5/ Απαιτήσεις και πίεση από την πλευρά του management. Η υψηλή συνεκτικότητα της ομάδας μπορεί να προκληθεί από τις υψηλές απαιτήσεις και πιέσεις που υφίστανται τα μέλη της. Σε περίπτωση που η ομάδα απειλείται από κάποιο κίνδυνο, τότε παραμερίζονται οι προσωπικές διαφορές των μελών της, τα άτομα δένονται περισσότερο με αποτέλεσμα να μεγιστοποιείται η συνοχή της ομάδας ακόμα και εφόσον ο κίνδυνος παρέλθει. Επιπλέον, είναι δυνατόν να δημιουργηθούν ισχυρές άτυπες ομάδες εξαιτίας μιας σκληρής διοικητικής πολιτικής προς το προσωπικό με σκοπό την προστασία και αντεκδίκηση.
6/ Όμοια εργασία. Τα μέλη της ομάδας που ασχολούνται με την ίδια ή παρεμφερή εργασία συνδέονται περισσότερο. Ωστόσο, το δέσιμο αυτό μπορεί να είναι μειωμένο στην περίπτωση που το ένα μέλος αμείβεται περισσότερο και το άλλο λιγότερο παρόλο που έχουν τις ίδιες αρμοδιότητες και ενδιαφέροντα.
7/ Κοινό υπόβαθρο. Οι πολιτισμικές, θρησκευτικές ομοιότητες των μελών που υπάγονται σε μια ομάδα καθώς και η ηλικία, το φύλο, η οικογενειακή κατάσταση είναι χαρακτηριστικά που ενισχύουν τους δεσμούς και τα ενδιαφέροντα στα πλαίσια μιας ομάδας.
8/ Επικοινωνία. Μεγάλη συνοχή σε μια ομάδα μπορεί να δημιουργήσει η εύκολη επικοινωνία μεταξύ των μελών της. Η συζήτηση των ατόμων που εργάζονται σε αυτήν αναδύει ομοιότητες, κοινά ενδιαφέροντα, αξίες και πρότυπα που αποτελούν αρωγό στην συνεκτικότητα μεταξύ των μελών της.
9/ Απομόνωση. Σε περιπτώσεις όπου μια ομάδα εργάζεται απομονωμένη από άλλες ομάδες τότε υπάρχει μεγάλη πιθανότητα τα μέλη της να ταυτίζονται με αυτήν και να αναπτύσσουν μεγαλύτερη συνοχή.
10/ Ανταγωνισμός. Στην περίπτωση αυτή προκύπτουν δύο είδη ανταγωνισμού που επιδρούν πάνω στις ομάδες. Είναι ο ανταγωνισμός μεταξύ των ομάδων και ο ανταγωνισμός μεταξύ των μελών της ίδιας ομάδας. Στην πρώτη περίπτωση, ο ανταγωνισμός έχει θετική επιρροή όσον αφορά στην συνοχή της ομάδας. Στην δεύτερη περίπτωση είναι τις περισσότερες φορές καταστρεπτικός αφού μειώνει την συνοχή της ομάδας. Ωστόσο, όταν μια ομάδα χάνει κατά τον ανταγωνισμό αυτό, δοκιμάζονται εντάσεις και διασπαστικές τάσεις στο εσωτερικό της που μπορούν να διαταράξουν τις αρμονικές εσωτερικές σχέσεις των μελών της.
Συμπερασματικά λοιπόν, θα μπορούσαμε να πούμε ότι όλοι οι παραπάνω παράγοντες καθώς και τα στοιχεία φιλικότητας, τα κοινά ενδιαφέροντα, η ικανοποίηση αναγκών και ευκαιριών είναι στοιχεία που ευνοούν την συνεκτικότητα και την επιθυμία του ατόμου να συμμετέχει σε μια ομάδα. Η αξία όμως της ομάδας και ο τρόπος λειτουργίας της δεν εξαντλούνται εδώ, αυτά είναι μόνο μερικά χαρακτηριστικά της και θα ήταν σκόπιμο να γίνει περεταίρω αναφορά σε αυτήν σε μελλοντικά άρθρα.

Διζέ Σμαράγδα, Εργασιακή Ψυχολόγος

Τελευταία τροποποίηση στις Τετάρτη, 02 Ιανουαρίου 2013 17:38