Ο όρος dysthymia καθιερώθηκε στο χώρο της Ψυχολογίας και της Ψυχιατρικής από την ελληνική λέξη με το αρνητικά φορτισμένο πρόθεμα δυσ- και τη λέξη θυμός (με την αρχαιοελληνική έννοια της ψυχής). Ουσιαστικά δηλαδή η έννοια του κακόκεφου. Ως κλινικός όρος όμως, η δυσθυμία δεν πρέπει να συγχέεται με αυτό που στην καθημερινότητα αντιλαμβανόμαστε σαν απλή έλλειψη καλής διάθεσης και ονομάζουμε κακοκεφιά, καθώς κλινικά η Δυσθυμία αποτελεί ειδικό τύπο Κλινικής Κατάθλιψης.

Η ψυχική ασθένεια έρχεται όλο και περισσότερο στο επίκεντρο της συζήτησης σε πολλούς τομείς όπως, οι χώροι εργασίας, οι χώροι εκπαίδευσης, τα μέσα ενημέρωσης κλπ. Αυτό δεν πρέπει βέβαια να μας προκαλεί έκπληξη, δεδομένου ότι τα ποσοστά επιπολασμού στον πληθυσμό σε παγκόσμιο επίπεδο για την ανάπτυξη ψυχικής ασθένειας κυμαίνονται μεταξύ 18,1-36,1% ήδη εδώ και μια δεκαετία (Kessler et al., 2008).

Νέα έρευνα αποδεικνύει πως η επικεντρωμένη στο τραύμα ψυχοθεραπεία λειτουργεί πολύ αποτελεσματικά.

Η διαταραχή του μετατραυματικού στρες μπορεί να εμφανιστεί σε άτομα που έχουν βιώσει οι ίδιοι ή έχουν βρεθεί ως θεατές μπροστά ένα τραυματικό συμβάν όπως πολεμική σύγκρουση, σεξουαλική επίθεση, φυσική καταστροφή ή τρομοκρατική πράξη. Τα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν αναδρομές αναβίωσης, εφιάλτες, ισχυρό άγχος, καθώς και ανεξέλεγκτες σκέψεις για το συμβάν αυτό.

• Τι κάνει μια σχέση πετυχημένη;

Καθώς ο καιρός περνάει, το πάθος το οποίο χαρακτηρίζει το πρώτο διάστημα μιας σχέσης τείνει να ελαττώνεται και να αντικαθίσταται από ένα βαθύτερο δέσιμο, ένα αίσθημα δέσμευσης και εγγύτητας. Γι’αυτό το λόγο οι ποιότητες οι οποίες κάνουν μια σχέση να διαρκεί είναι αυτές οι οποίες προάγουν και δημιουργούν την εγγύτητα αυτή και το συναισθηματικό δέσιμο.

Τέτοιες ποιότητες είναι η αποτελεσματική βαθύτερη και ειλικρινή επικοινωνία μεταξύ των συντρόφων, η ικανότητα το ζευγάρι να επιλύει τις συγκρούσεις του με αποτελεσματικό τρόπο, το μοίρασμα των προσωπικών αξιών, οι κοινές εμπειρίες, οι οποίες δένουν ένα ζευγάρι, η ζεστασιά και η τρυφερότητα.

• Για ποιους λόγους δεν πετυχαίνει ένας γάμος;

Στατιστικά έχει φανεί ότι οι γάμοι οι οποίοι πραγματοποιούνται ηλικιακά στις αρχές της δεκαετίας των 20 ή σε ηλικία κάτω των 20 έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να αποτύχουν συγκριτικά με αυτούς, οι οποίοι πραγματοποιούνται σε μεγαλύτερη ηλικία....

Μια νέα μελέτη που έγινε από το νοσοκομείο Northbay και το UC Berkeley διαπιστώνει ότι μια απλή πρακτική αίσθησης δέους μπορεί να μας κάνει να νιώσουμε αίσθημα διαχρονικότητας κι αυτό να αποβάλλει άγχος, την μοναξιά που νιώθουμε και να μειώσει την κατάθλιψη. Το δέος δείχνει να ανακουφίζει ακόμη και από τον πόνο. Ενώ η "The Awe Study", όπως έχει ονομαστεί, δεν έχει ακόμη επίσημα δημοσιευτεί, ωστόσο οι συγγραφείς της Jake Eagle και Michael Amster, θέλοντας να βοηθήσουν τους εργαζόμενους στην υγειονομική περίθαλψη και τα μέλη της ιατρικής κοινότητας τα οποία δοκιμάζονται σκληρά και ψυχικά (πέρα από σωματικά) κατά τη διάρκεια της πανδημίας, έχουν μοιραστεί στοιχεία αυτής τους της έρευνας σε επίσημα κανάλια.

Η συγκεκριμένη μελέτη εξέτασε 128 εργαζόμενους στον τομέα της υγείας και 221 μέλη της κοινότητας κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19. Ζητήθηκε από τους συμμετέχοντες να χρησιμοποιήσουν μια απλή επέμβαση σχεδιασμένη για να τους βοηθήσουν να βιώσουν δέος για 10-15 δευτερόλεπτα τρεις έως πέντε φορές την ημέρα.Μετά από 21 ημέρες, οι συμμετέχοντες ανέφεραν στατιστικά σημαντικές βελτιώσεις στο άγχος, τη μοναξιά, τα σωματικά συμπτώματα και τα συμπτώματα της κατάθλιψης ή του άγχους που είχαν. Ανέφεραν επίσης αυξήσεις στη συναισθηματική ευεξία και την συγκέντρωσή τους. Οι Eagle και Amster έμειναν έκπληκτοι με τα αποτελέσματα της μελέτης τους...

Κατά Freud η κατάθλιψη είναι θυμός ο οποίος είναι στραμμένος προς τον εαυτό μας. Αν και απλοϊκή αυτή η προσέγγιση, πολλές έρευνες έχουν δείξει ότι υπάρχει ισχυρή σύνδεση μεταξύ αισθήσεων θυμού και κατάθλιψης. Μελέτες έχουν δείξειότιτο 1/3 ατόμων με κατάθλιψη εμφάνισε κάποια στιγμή και επεισόδια θυμού. Κι αυτό συμβαίνει κυρίως γιατί τα άτομα με κατάθλιψη υποφέρουν συχνά κι από έντονες «εσωτερικές» επικριτικές φωνές του εαυτού τους για την αδυναμία τους να ξεφύγουν από την κατάθλιψη, κάτι που δημιουργεί φαύλο κύκλο με τα αισθήματα αναξιότητας τους , που εύκολα οδηγούν σε θυμό.

Η άγχουσα κατάθλιψη ή κατάθλιψη με ψυχοκινητική ανησυχία όπως ονομάζεται είναι μια μορφή κατάθλιψης η οποία δεν έχει κύριο στοιχείο της το σύνηθες πρότυπο της διαρκούς κι επίμονης θλίψης, αλλά αυτό της νοητικής και συμπεριφορικής έκφρασης θυμού και νευρικότητας. Επίσης στα κύρια συμπτώματα της είναι: η αυπνία, νευρικός βηματισμός στον χώρο, τριχοτιλλομανία, νευρικές κινήσεις των άκρων και φυσικά θυμός. Η άγχουσα κατάθλιψη δημιουργεί στο άτομο αντικρουόμενα συναισθήματα, καθώς νοιώθει μια ασυνήθιστη εγρήγορση αλλά ταυτόχρονα καθηλώνεται από αρνητικές σκέψεις και κακή διάθεση. Τα αίτια της συνήθως είναι τραυματικά γεγονότα, συννοσηρότητα με άλλη διαταραχή (πχ διπολική), και το χρόνιο στρες.

Βάσει του Διαγνωστικού και Στατιστικού Εγχειριδίου των Ψυχικών Διαταραχών (DSM-V), η διάγνωση της άγχουσας κατάθλιψης βασίζεται στα παρακάτω κριτήρια:Εκδήλωση τουλάχιστον ενός επεισοδίου κλινικής κατάθλιψης και τουλάχιστον δύο από τα παρακάτω συμπτώματα:

- Ψυχοκινητική ανησυχία ή σωματικές εκδηλώσεις ανησυχίας και νευρικότητας

- Γρήγορες ή καταιγιστικές σκέψεις

- Ψυχολογική ανησυχία ή έντονη εσωτερική ένταση

Όπως και η κλινική κατάθλιψη, η άγχουσα κατάθλιψη μπορεί να αντιμετωπιστεί με έναν συνδυασμό φαρμακευτικής αγωγής (αντικαταθλιπτικά, αγχολυτικά, σταθεροποιητές διάθεσης) και ψυχοθεραπείας.

Πηγές:

https://www.medicalnewstoday.com/articles/327408

https://www.healthline.com/health/depression/depression-and-anger

Mersinias Thomas, TEDx speaker,

Clinical Psychologist, Mental Health Counselor

©www.mersinias.gr

Η κατάσταση που βιώνουμε είναι ίδια για όλους, δεν είμαστε όμως όλοι ίδιοι. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι ούτε όλους μας επηρεάζει το ίδιο, ούτε και φυσικά όλοι μπορούμε ή καταφέρνουμε να ανταπεξέλθουμε το ίδιο. Υπάρχουν άνθρωποι που γενικά στην ζωή τους παρουσιάζουν μια υψηλότερη ψυχική ανθεκτικότητα στις όποιες αντιξοότητες και άνθρωποι με χαμηλότερη. Επίσης υπάρχουν άνθρωποι που εισήλθαν στην πανδημία από διαφορετική αφετηρία: πολλοί συνάνθρωποι μας καταπολεμούσαν ήδη μια ψυχική ή οργανική ασθένεια και τα συναισθήματα αλλά και οι επιπτώσεις της πανδημίας και του εγκλεισμού , εύκολα αντιλαμβανόμαστε πόσο δυσανάλογο βάρος φέρνει για αυτούς από ότι στον γενικό πληθυσμό. Ο αγώνας λοιπόν για να βγούμε από αυτήν την κατάσταση , δεν θα είναι το ίδιο απαιτητικός για όλους, αλλά σίγουρα θα είναι σκληρός για τον καθένα. Υπάρχει τρόπος να το βοηθήσουμε αυτό; Ναι υπάρχει. Η δημιουργία μιας ρουτίνας θετικών δραστηριοτήτων είναι εξαιρετικά βοηθητική , καθώς έτσι κι αλλιώς ζούμε μια ρουτίνα αλλά κυρίως αρνητική κι επιβαλλόμενη. Το να δημιουργήσουμε μια θετική ρουτίνα μας δημιουργεί αισθήματα δημιουργικότητας. Από την ώρα που θα κάνουμε έναν απλό περίπατο , μέχρι και την ώρα ξεκούρασης μας , η συνέπεια μας στην τήρηση ενός σταθερού προγράμματος ενισχύει το μυαλό μας θετικά. Ένα άλλο που μπορούμε να κάνουμε είναι να αναπτύξουμε προοπτικές για το επόμενο χρονικό διάστημα. Δεν έχει σημασία εάν οι στόχοι μας θα είναι μικροί ή μεγάλοι, το να έχουμε προοπτική για όλα όσα θέλουμε να κάνουμε μετά το τέλος της πανδημίας , μας κάνει να εστιάζουμε στο θετικό του αύριο κι όχι στην δυσκολία του σήμερα κι επιπροσθέτως μας γεμίζει δημιουργικά τον χαμένο χρόνο του τωρινού περιορισμού μας. Φυσικά ότι μας δίνει ένα θετικό πρόσημο για τον εαυτό μας είναι ακόμη ένα τεράστιο κέρδος καθώς όλοι έχουν την ανάγκη να αισθάνονται αναγκαίοι και χρήσιμοι.

Ένα ακόμη σημαντικά βοηθητικό στοιχείο είναι να έχουμε αγαπημένα πρόσωπα σε συχνή επικοινωνία. Με όποιον τρόπο αυτό είναι δυνατόν στην παρούσα φάση. Ο άνθρωπος έχει απόλυτη ανάγκη ουσιαστικές σχέσεις, είμαστε κοινωνικά όντα.

Τέλος , ασκηθείτε. Με κάθε τρόπο. Είτε εντός του σπιτιού είτε εκτός του σπιτιού έστω και περιορισμένα, ασκηθείτε. Δώστε στον οργανισμό σας την κανονικότητα που χρειάζεται κι αυτός θα σας ανταμείψει με μια πολύ καλύτερη διάθεση.

Mersinias Thomas, TEDx speaker,

Clinical Psychologist, Mental Health Counselor

©www.mersinias.gr

Τις τελευταίες μέρες σωρεία καταγγελιών έχουν έρθει στην επιφάνεια από γυναίκες οι οποίες έχουν δεχθεί κακοποίηση. Πολλές φορές ακούστηκε η φράση «γιατί τώρα;»

Πριν κάποιος αναρωτηθεί «γιατί τώρα;», και πολύ περισσότερο πριν εκφράσει λεκτικά αυτή του την απορία, ας μπει στην διαδικασία να σκεφτεί και να κατανοήσει το πώς αισθάνεται ένα θύμα αποδέκτης κακοποίησης, οποιασδήποτε μορφής, είτε σεξουαλικής, είτε ψυχολογικής, είτε συναισθηματικής κτλ.

Οι επιπτώσεις στον ψυχισμό του θύματος είναι πάρα πολλές. Θα αναφέρω μόνο μερικές όπως είναι ο φόβος, το μετατραυματικό στρες, η έκπτωση της λειτουργικότητας του θύματος, λόγω του πλήγματος στην αυτοεκτίμηση του, η αύξηση των ενοχικών συναισθημάτων, η αμφισβήτηση του εαυτού του, η συναισθηματική και κοινωνική απομόνωση, η κατάθλιψη, οι δυσκολίες στον ύπνο, η αναβίωση της κακοποίησης και πολλά άλλα. Θα μπορούσα να συνεχίσω για πολύ ακόμα απαριθμώντας τα.

Για όλους αυτούς τους παραπάνω λόγους, και για πολλούς ακόμα, η ερώτηση «γιατί τώρα» δεν θα έπρεπε καν να ηχεί στο μυαλό κανενός. Σε όλα τα παραπάνω ας αναλογιστούμε και το πόσο χρόνο χρειάζεται μετά από ένα τέτοιο γεγονός, το άτομο να ξανασταθεί στα πόδια του, να ξαναβρεί τον εαυτό του, να ξαναβρεί το κέντρο του, πόσοι μήνες ή ακόμα και χρόνια ψυχοθεραπείας χρειάζονται, ώστε να μπορέσει το θύμα να μιλήσει ανοιχτά γι’ αυτό, πάντα έχοντας στο νου ότι κοινωνία είναι έτοιμη να ακούσει και να σταθεί δίπλα στο θύμα και όχι να κάνει ερωτήσεις «Μα, γιατί τώρα;» ή «Τώρα το θυμήθηκε;»

Κατσαούνη Μαρία-Ψυχολόγος Υγείας (MSc)

www.katsaounimaria.com

Η κατάσταση καραντίνας έχει δημιουργήσει πίεση και άγχος στους περισσότερους. Ο περιορισμός εξωτερικών μετακινήσεων και δραστηριοτήτων , φέρνει σε όλους περισσότερη ενασχόληση μπροστά στην οθόνη (κινητό, υπολογιστής, τηλεόραση) , κάτι το οποίο επιφέρει πρόσθετο στρες. Αυτό προκαλεί πολύ συχνά το Computer vision syndrome (CVS), το οποίο έχει επιπτώσεις και ψυχολογικές και οργανικές.

Η ανθρώπινη μνήμη είναι στο μυαλό των περισσοτέρων η έννοια της ικανότητας ανάδυσής παλιών εμπειριών , η οποία φθίνει με την ηλικία ή εξαιτίας κάποιων συγκεκριμένων ασθενειών. Οι περισσότεροι δηλαδή την θεωρούμε ως στατική και αμετάβλητη, ένα είδος καταγραφής της πραγματικότητας μας, με κάποια μερικά κομμάτια της να ξεχνιούνται. Αρχικά και κύρια , η πραγματικότητα είναι υποκειμενική για τον καθένα. Πολλά άτομα μπορούν να βρεθούν μπροστά στο ίδιο γεγονός, και να έχουν διαφορετικές μνήμες από αυτό. Θυμάμαι μόνο ότι παρατηρώ, και παρατηρώ μόνο ότι με ενδιαφέρει.